جایگاه روش های اخلاقی و تربیتی پیامبر (ص) در تربیت دینی بی بدیل دات کام: خراسان رضوی انسان موجودی مرکب از روح و بدن و انسانیت انسان به روح وی است. حقیقت وجودی انسان مراتبی دارد و با انجام دادن افعال اختیاری در این مراتب صعود می کند و به کمال می رسد البته کمال طلبی و کمال پذیری انسان با روح جاویدان و قدرت تعقل پایانی ندارد. خداوند کامل مطلق است و فقط او واجد همه کمالات بی نهایت اســت. بدین جهت آن چه در نهایت باید مصــداق کمال و هدف نهایی انسان شود قرب اختیاری به خداوند متعال است که در پرتو بندگی الهی حاصل می شود. رسیدن انسان به مقام قرب ربوبی و پرورش اســتعدادهای انسانی از رهگذر بندگی و اطاعت خداوند ممکن است و برای رسیدن به این هدف باید الزامات آن مهیا شود بدین سبب نیازمند نیل به اهداف واسـطی هســتیم تا از این راه بسـترهای لازم برقرار شود. این اهداف به شرح زیر هستند: هدایت و رشد خداوند در آیه ۷ سوره حجرات می فرماید: پیروی از سنت پیامبر اکرم (ص) نشانه رشد و تعالی انسان است و کسی که این مسیر را طی نماید به کمال رشد و تعالی دست می یابد. تقوا پیامبر اکرم (ص) تقوا را در راس امور می دانست. تقوا حالت مقدس و ملکه قدرتمند روحی است که ترک و پرهیز از گناه از ثمرات آن و خوف از خدا نیز از آثار دیگر آنست. طهارت و حیات طیبه پیامبر اکرم (ص) فرمودند: هنگامی که مومن از دنیا می رود امید او از تمامی جا قطع می شود مگر این که صدقات جاریه، علم و دانشی که مردم فراگیرند و فرزند صالح داشته باشد که برای او دعا کند. انســـان باید با بهره بردن از ظرفیتهای خود همین طور ســـرمایه های خدادادی و رهنمودهای الهی و عمل صالح با سرعت از مرحله نباتی و حیوانی بگذرد و به حیات طیبه برسد. این شکل از حیات که بسـیار متعالی است و بدنبال خود علم و قدرت جدید برای انسان ها فراهم خواهدنمود زمینه شناخت صحیح و معرفت درست انسان را نسبت به حقایق عالم وجود فراهم خواهد ساخت و وی را از تمایلات نفسانی نجات می دهد. اصول تربیتی در تربیت مبتنی بر اخلاق دینی پیامبر اسلام (ص) هدف اسـاسـی و غایی، تربیت الهی اسـت. برای رسـیدن به این هدف، اسـتعدادهای عالی انسـان که در خلقت او قرار گرفته، باید رشـد کند و فعلیت یابد و اصول تربیتی در تحقق این مورد اهمیت بالایی دارند و شامل اصل اعتدال، اصل زهد، اصل خدامحوری، اصل عدالت و اصل تعقل است. مفهوم و جایگاه روش ها هر مکتب و نظام تربیتی ایده ها و خواسته های تربیتی دارد و برای دست یابی به آنها از اصول و تدابیری استفاده می نماید. در تربیت نیازمند روش هایی هستیم که بتوانیم بوسیله آنها مسیر را بهتر طی نماییم و این تکنیک ها تحقق بینش ها، خواسته ها، دستورالعمل ها، ارزش های آموزشی و تربیتی را فراهم خواهند کرد. بدین سبب مفهوم روش، راه و مسیری است که میان اصل و هدف قرار دارد و عمل تربیتی را منظم کرده و به هدف می رساند. به این علت باید در انتخاب و اتخاذ این تکنیک ها دقت کرد و روش های مناسب را در نظر گرفت تعدادی از این تکنیک ها شامل روش الگویی، روش توبه، روش مراقبه و محاسبه، روش تشویق و تنبیه و روش عبرت آموزی است. الگویابی، یکی از روش های تربیتی مورد تایید پیشوایان دینی و مکاتب الهی است. پیامبر اکرم (ص) می فرمایند: انسان ها را با رفتار و کردار خود به نیکی دعوت کنید. توبه در لغت به مفهوم بازگشت از گناه است و توبه بنده، بازگشت او به طرف آفریدگار با پشیمانی و بازگشت از سرپیچی خداوند است. این توبه باید حقیقی باشد، پیامبر اکرم (ص) به شخصی که به عنوان توبه جمله «استغفرالله» را به زبان جاری کرد، فرمودند: مادر بر عزایت بگرید، می دانی توبه چیست؟ توبه درجه علیین و بر ۶ معناست؛ پشیمانی بر آن چه گذشت، تصمیم جدی بر بازنگشتن به گناه، اداکردن حقوق مردم، ادای واجبات ضایع شده، آب کردن گوشتی که با گناه به بدن روییده تا جایی که اثر آن بر استخوان نماند و گوشت تازه درحال عبادت بین پوست و استخوان بروید، چشیدن رنج طاعت بر بدن، چنان که لذت معصـیت به آن چشـانده شـد. بعد از عبور از این ۶ مرحله بگو «اسـتغفرالله». مراقبه در لغت به مدلول رســیدگی، نظارت، نگریســتن، حفظ کردن و زیر نظر قرار دادن اســت و مراقب به مفهوم ناظر و نگهبان اسـت. شـمردن گناهان و پی بردن به ناتوانی خویش در انجام عهد، انسان را به تلاش بیشتر در راستای اصلاح نفس می کشاند. این تکنیک از اهمیت بالایی برخوردارست برای اینکه آدمی پیوسته در معرض اشتباه و گناه است بدین سبب لازم است حریم حقیقت خویش را پاس دارد و به حساب خویش توجه کند تا در راه رسیدن به کمال لغزش نداشته باشد. غفلت و ظلمت از آفات بنیادی شکوفایی حقیقت آدمی است و روش مراقبه و محاسبه راهی برای جلوگیری از فرو رفتن در غفلت و بازگشت از ظلمت است و ثمره و نتیجه مراقبه و محاسبه نفس به صلاح آدمی است. انسان برای پیمودن نردبان قرب باید بکوشد تا از هدایت الهی بهره مند شود که تربیت جز با میل، انگیزه و خواست فرد تحقق نمی یابد، پس وظیفه تربیت ایجاد انگیزه است، انگیزه ای که بتواند او را به مسیر الهی تشـویق کند. روش تشـویق و تنبیه به کار گرفتن آدابی برای تحقق این معنا در آدمی است. هر انســانی برمبنای فطرت خود خواهان سلامت زندگی این جهان و ســعادت زندگی آن جهان است و روش عبرت در تربیت، از ابزارهای مناسب تامین این هدف است. این تکنیک آدمی را از رخدادها عبور می دهد و به ارزیابی آنها می پردازد تا جهت زندگی خویش رهنمودی تازه به دسـت آورد و از تکرار خطاها پیشگیری کند. این شـیوه به این صـورت اسـت که انسـان با دیدن حوادث به سـادگی از کنار آنها نمی گذرد، بلکه با تدبر در آنها می نگرد تا به آگاهی و بینش برسد. در این موقع است که می تواند از صفات ناپسند عبور کند و به صفات خوب و پسندیده برسد. منبع برگرفته از «بررسی مقایسه ای مقام اسوگی پیامبر اعظم (ص) با فضائل و ارزش های اخلاقی مدرن و استنتاج دلالت های آن در تربیت اسلامی»، ناصر موسوی فرد منبع: بی بدیل دات كام 1403/06/12 10:32:04 5.0 / 5 121 تگهای خبر: آموزش , ابزار , اثر این مطلب را می پسندید؟ (1) (0) تازه ترین مطالب مرتبط بررسی رابطه ادبیات نمایشی با ادبیات داستانی در ایران سمپوزیوم ملی مجسمه سازی شاهین شهر چگونه آنتیگونه وارد ایران امروز شد؟ بازدید ارزیاب یونسکو از غارهای قبل از تاریخ دره خرم آباد نظرات بینندگان در مورد این مطلب نظر شما در مورد این مطلب نام: ایمیل: نظر: سوال: = ۶ بعلاوه ۳